Để có được kết quả trên, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới đã được cả hệ thống chính trị vào cuộc triển khai quyết liệt, được nhân dân đồng tình, hưởng ứng. Với trách nhiệm của mình, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trong huyện đã tập trung đẩy mạnh các phong trào thi đua trong đó chú trọng về công tác tuyên truyền về ý nghĩa, mục đích của chương trình. Từ kết quả công tác tuyên truyền, Mặt trận đã động viên nhân dân tích hưởng ứng, tham gia thực hiện chủ trương xây dựng nông thôn mới. Trong 5 năm qua Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trong huyện đã vận động, nhân dân đã tình nguyện hiến hơn 100 ngàn m2 đất để làm đường, công trình dân sinh. Các địa phương đã huy động được hàng trăm tỷ đồng để xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu ở nông thôn theo Nghị quyết 03-NQ/TU, ngày 16/3/2011 của Tỉnh ủy Bình Thuận. Thông qua cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”, từ năm 2014 đến nay, quỹ “Vì người nghèo” đã vận động hơn 3.105.982.626/2.500.000.000 đồng; cùng các nguồn kinh phí từ ngân sách đã hỗ trợ xây mới 81 căn nhà đại đoàn kết và hỗ trợ khó khăn trong các dịp lễ tết, giúp vốn, giống, BHYT… cho hộ nghèo và hộ cận nghèo và nhiều chính sách hỗ trợ khác liên quan đến an sinh xã hội, cùng với sự vươn lên của hộ nghèo và hộ cận nghèo, đã từng bước giúp người nghèo thoát nghèo bền vững. Quỹ “Vì người nghèo” góp phần thực hiện có hiệu quả công giảm nghèo, đồng thời tiếp tục phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo đạt chỉ tiêu hàng năm là 0,91% và đưa tỷ lệ hộ nghèo chung của huyện đến cuối năm 2018 còn 2,15%. Đồng thời, Ủy ban Mặt trận trên địa bàn huyện đã vận động nhân dân xây dựng gia đình, nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội gắn với việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tạo môi trường văn hóa lành mạnh ở mỗi cộng đồng dân cư, góp phần giữ gìn thuần phong mỹ tục, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc, hàng năm đã hướng dẫn thực hiện đăng ký, bình xét gia đình văn hóa đạt 95% và có trên 88% số hộ được công nhận đạt gia đình văn hóa theo đúng quy định. Từ đó, nhận thức của người dân được thay đổi, phát huy vai trò chủ thể của nhân dân trong xây dựng Nông thôn mới.
Phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, tương thân, tương ái, hàng năm, MTTQ các cấp trong huyện đã phát động, kêu gọi sự đóng góp của đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, các cơ quan, đơn vị, cá nhân, doanh nghiệp, nhà hảo tâm trong và ngoài huyện ủng hộ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa được 2.756,181 triệu đồng. Từ nguồn Quỹ trên, đã hỗ trợ xây mới và sửa chữa 143 căn nhà cho các gia đình có công gặp khó khăn về nhà ở. Vận động các cơ quan, doanh nghiệp nhận phụng dưỡng đỡ đầu các Mẹ VNAH còn sống, cha mẹ liệt sỹ neo đơn, con liệt sỹ mồ côi bên cạnh đó đã tuyên truyền, vận động và triển khai phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, bảo vệ an ninh biên giới quốc gia, thực hiện công tác phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, hướng dẫn nhân dân xây dựng mô hình tự quản về an ninh trật tự. Thông qua các mô hình đã phát huy được vai trò tự quản của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự ở địa phương… Đặc biệt, từ năm 2005, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã phát động phong trào "Toàn dân tham gia BVMT” để cụ thể hóa các nhiệm vụ BVMT trong cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”. Đây là tiền đề để hệ thống MTTQ Việt Nam từ huyện đến cơ sở thực hiện nhiệm vụ BVMT. Đến nay, công tác BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH) trong hệ thống Mặt trận đã trở thành nề nếp và ngày càng có hiệu quả thiết thực, góp phần vào sự phát triển bền vững của mỗi địa phương, cũng như của tỉnh. Như tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày môi trường thế giới, Tuần lễ Biển và Hải đảo và xây dựng được 8 mô hình khu dân cư bảo vệ môi trường ở 03 xã, thị trấn (thị trấn Đức Tài, Thị trấn Võ Xu, xã Đức Tín); Một số mô hình BVMT được lồng ghép thực hiện với phong trào của các tổ chức thành viên như: mô hình xây dựng “Gia đình 5 không, 3 sạch”, “Ngày Chủ nhật xanh, sạch, đẹp”, trồng hoa, cây xanh quanh tường rào, tạo nét đẹp cho cảnh quan NTM. Nhìn chung, sau khi được Mặt trận triển khai thực hiện xây dựng mô hình điểm về “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu” được nhân dân phấn khởi hưởng ứng tham gia vì đây là chủ trương đúng đắn, sát hợp lòng dân.
Cùng với công tác tuyên truyền, vận động, MTTQ Việt Nam huyện đã tích cực thực hiện trách nhiệm giám sát Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Hàng năm, MTTQ các cấp trong huyện đã xây dựng kế hoạch và triển khai hoạt động giám sát, với các nội dung: Thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; thực hiện pháp luật về sản xuất kinh doanh, vật tư, nông nghiệp; giám sát BVMT; xây dựng cơ sở hạ tầng; nguồn lực đầu tư xây dựng NTM, nhất là nguồn lực do nhân dân đóng góp, bồi thường, đền bù giải phóng mặt bằng; chính sách hỗ trợ, ưu đãi nông dân phát triển sản xuất, hỗ trợ nông dân nghèo... Trong 04 năm Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện và các tổ chức thành viên đã thực hiện được 25 cuộc, các xã, thị trấn giám sát được 52 cuộc, nội dung giám sát tập trung vào việc giải quyết đơn thư, khiếu nại tố cáo của công dân, giám sát quy trình một cửa, một cửa liên thông, giám sát các chế độ chính sách cho các đối tượng người có công, chế độ cho người nghèo, qua đó đã phát hiện 04 vụ việc kiến nghị các cấp chính quyền xem xét giải quyết cho nhân dân. Hàng năm, thực hiện sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Huyện ủy, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên đã phát huy vai trò trong việc nắm bắt tình hình, tâm tư, nguyện vọng của nhân dân để đề xuất cấp ủy, chính quyền tổ chức 02 cuộc đối thoại cấp huyện giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với nhân dân. Mặt trận các xã, thị trấn đã tổ chức được 29 cuộc liên quan đến tình hình phát triển kinh tế xã hội ở địa phương và các vấn đề nổi cộm, sau đối thoại nhân dân đã cơ bản đồng ý với cách giải quyết của chính quyền các cấp. Ở cơ sở, việc giám sát được thực hiện thông qua Ban Thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng, với hình thức trực tiếp đóng góp ý kiến vào việc đầu tư xây cơ sở hạ tầng, xây dựng đường giao thông nông thôn, quy hoạch sử dụng đất trong xây dựng NTM; giám sát việc hỗ trợ chế độ chính sách đối với người có công, chính sách đối với hộ nghèo ở nông thôn, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo... MTTQ Việt Nam các cấp trong huyện thường xuyên nắm bắt, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri tại kỳ họp Hội đồng nhân dân, chủ động đăng ký với cấp ủy, phối hợp với chính quyền và ngành chức năng tổ chức kiểm tra, giám sát theo chuyên đề.
Công tác hòa giải luôn được củng cố, kiện toàn, trên địa bàn huyện có 84 tổ hòa giải với 563 hòa giải viên, đội ngũ hòa giải viên thường xuyên nâng cao trách nhiệm trong việc giải quyết kịp thời, tại chỗ các vi phạm pháp luật và tranh chấp trong nội bộ nhân dân. Trong 5 năm qua đã tổ chức hòa giải được 1.567 đơn kiến nghị của nhân dân đạt tỷ lệ 74,5%; Nhìn chung các tổ hoạt động hiệu quả đã giảm bớt đơn, thư khiếu nại đối với cấp huyện và xã.Thông qua việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở đã phát huy quyền làm chủ của nhân dân tham gia giám sát trong xây dựng NTM như: Thực hiện các công trình phúc lợi, nhất là công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; có cơ chế hỗ trợ và huy động nhân dân tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng... Ngoài ra, còn tích cực tuyên truyền cho cán bộ, bà con nông dân nâng cao ý thức trách nhiệm tham gia giám sát thường xuyên, kịp thời phát hiện những sai phạm, bất cập và phản ánh với cấp có thẩm quyền.
Căn cứ Quyết định số 2540/QĐ-TTg ngày 30/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy định điều kiện, trình tự, thủ tục, hồ sơ xét công nhận và công bố địa phương đạt chuẩn NTM; địa phương hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM giai đoạn 2016 -2020, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam huyện đã phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện xây dựng hướng dẫn về nội dung, cách thức, quy trình lấy ý kiến về sự hài lòng của người dân đối với kết quả xây dựng NTM ở cấp xã. Qua đánh giá sự hài lòng của người dân đối với kết quả xây dựng NTM được thực hiện nghiêm túc, có sự chỉ đạo chặt chẽ của các cấp ủy Đảng, chính quyền; việc phân công trách nhiệm, theo dõi, tổng hợp, đánh giá kết quả của MTTQ Việt Nam, các tổ chức thành viên và Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư. Trong quá trình thực hiện đã đảm bảo các bước lấy ý kiến của người dân theo quy định và kết quả được niêm yết công khai; việc tổ chức các Hội nghị lấy ý kiến được thực hiện dân chủ với sự tham gia của đại diện các hộ gia đình ở khu dân cư. Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2016 - 2020 đã bước sang một giai đoạn mới, với yêu cầu nâng cao chất lượng tiêu chí, nhằm đảm bảo tính bền vững của kết quả xây dựng NTM và hướng đến xây dựng huyện Đức Linh là huyện nông thôn mới năm 2020./.